باید آموزه‌های دینی را با ادبیات نسل جوان مطرح کنیم/ به دلیل سهل‌انگاری ما زمینه رویش و جذب به دین کاهش پیدا کرده است

 به گزارش «فرهیختگان»،«غلامرضا منتظری» با تأکید بر اینکه باید آموزه‌های دینی را با ادبیات این نسل و جذاب و هنرمندانه مطرح کنیم، یادآور شد: من با عنوان دین‌گریزی موافق نیستم، اما این را تأیید می‌کنم که به دلیل سهل‌انگاری ما زمینه رویش و جذب کاهش پیدا کرده است.  

نماینده مردم گرگان و آق قلا در مجلس شورای اسلامی در خصوص طرح موضوع دین‌گریزی در برنامه «بدون توقف» و در پاسخ به این سؤال که «آیا شما با تعبیر دین‌گریزی در جوانان موافقید» تصریح کرد: من به این شکل باور ندارم، به چند نکته باید توجه کنیم اول اینکه ما باید بتوانیم تصویر جذاب و جالبی از دین را به ویژه برای نسل جوان ارائه دهیم، امام رضا(ع) می‌فرمایند «اگر شما زیبایی‌های سخنان ما را به مردم ارائه دهید مردم دین را قبول می‌کنند» ما وقتی می‌خواهیم از دین حرف بزنیم برشی حرف می‌زنیم یعنی برشی را به جامعه ارائه می‌دهیم و از سایر بخش‌ها غفلت می‌کنیم.

وی ادامه داد: یک نمونه بگویم یک وقتی من داشتم برای دانشجویان در خصوص سبک زندگی صحبت می‌کردم، یک نمونه‌ای از امامان معصوم(ع) در خصوص روش زندگی ایشان عرض کردم دانشجو در چشمانش اشک حلقه زده بود گفت چرا این‌ها را از دین به ما نگفتند. ما تصور می‌کنیم عشق و محبت به همسر را حتما باید از مکاتب غربی بگیریم یا در رمان‌ها بخوانیم، تصویری که این جوان از امام معصوم(ع) دارد ممکن است تنها از جنگ و دفاع یا نماز و نیایش باشد.

این نماینده مجلس یازدهم همچنین اظهار کرد: ولی وقتی می‌خواهیم امام را به عنوان اسوه دین معرفی کنیم باید زوایای مختلف دین و زندگی ائمه را به عنوان مدل در جامعه مطرح کنیم که مثلا امام به عنوان همسر چگونه بوده، در روابط اجتماعی‌اش چگونه بوده، به لحاظ اقتصادی، عبادی چگونه بوده، اگر این جامعیت را در معرفی توجه نکنیم گرایش به دین کاهش پیدا می‌کند، من با عنوان دین‌گریزی موافق نیستم، اما این را تأیید می‌کنم که به دلیل سهل‌انگاری ما زمینه رویش و جذب کاهش پیدا کرده است.  

منتظری با تأکید بر اینکه مورد دیگر این است که باید آموزه‌های دینی را با ادبیات این نسل مطرح کنیم، بیان کرد: مثلا اگر بناست یک پیام اخلاقی و اعتقادی را به کودک بگوئیم باید با ادبیات خودش بگوئیم، تا برایش جذابیت داشته باشد، نمی‌توانیم یک حدیث را دقیقا همان‌طور که هست مطرح کنیم و انتظار داشته باشیم، او ارتباط برقرار کند، من چند وقت پیش به مدرسه ابتدایی رفته بودم، دیدم روی دیوار نوشتند «نماز معراج مؤمن است»، برای من سؤال شد که قطعا دوستان قصدشان خیر بوده اما چقدر بچه‌ها می‌توانند با این حدیث ارتباط برقرار کنند، به مدیر محترم گفتم چرا این کار را کردید؟ شگفت‌زده شد گفت آقای منتظری این چه حرفی است ما می‌خواهیم بچه‌ها به نماز گرایش پیدا کنند، گفتم به نظر شما چند تا از بچه‌های ابتدایی مفموم این کلمات را می‌فهمند، دوره ابتدایی دوره تقویت احساس است، من جای شما بودم، یک جمله احساسی می‌نوشتم «ای خدای مهربان که به من چشمانی زیبا برای دیدن دادی تو را دوست می‌دارم» همین.

وی ادامه داد: باید کاری کنیم بچه‌ها فقط به خدا عشق بورزند، قرار نیست مسائل عقلانی خداشناسی را برای آنها مطرح کنیم، لذا خدا در قرآن به پیامبر(ص) می‌فرماید ما قرآن را به زبان تو ساده گردانیدیم شاید بفهمند و حرکت کنند، ما باید ادبیات دینی را با ادبیات این نسل بگوئیم تا در آنها یک تحرک، گرایش و کشش ایجاد شود، تا زمانی که این کودک، جوان یا نوجوان به دین احساس نیاز نکند بی‌تفاوت است، برای اینکه به دین احساس نیاز کند باید با ادبیات خودش از دین صحبت کنیم چون می‌گویند یک کشش داریم یک کوشش، کشش یک نیاز درونی است، من اگر به غذا احساس نیاز نکنم کوششی برای استفاده از آن نخواهم داشت ، این غذای روحی و معنوی بشریت است، لذا باید نسبت به این فضای معنوی کشش ایجاد کنیم.

نائب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس یازدهم با اشاره به اینکه کشش یک راه بیان مفاهیم دینی با ادبیات نسل جوان و مخاطان امروز ماست، اظهار کرد: یک تعبیری شهید باهنر دارد که فوق‌العاده است می‌گوید «تعلیم و تربیت را از جایی آغاز کنید که متربی می‌پسندد و به جای ختم کنید که مکتب می‌خواهد» این نقطه شروعش باید اددبیات این نسل باشد تا برایش جذاب بوده و کشش داشته باشد، مثل اینکه وقتی می‌خواهیم فیلمی ببینیم بچه‌ها می‌گویند بگذار اولش را نگاه کنیم، این نقطه تصمیم‌گیری است اگر نقطه شروع برای مخاطب جاذبه داشته باشد همه کارها را کنار می‌گذارد اما هر چقدر فیلم قوی باشد اگر شروعش خوب نباشد کانال را عوض می‌کند. ما باید به گونه‌ای از دین برای مخاطب حرف بزنیم که کانالش را به سمت دیگری تغییر ندهد و این هنر ماست که بتوانیم محتوای جذاب دین را زیبا ارائه دهیم.

این فعال فرهنگی همچنین تصریح کرد: ما می‌توانیم آب را در یک لیوان روحی زنگ زده و یا در لیوان بلور شفاف، به فرد تشنه بدهیم، طبیعی است که او مایل است در لیوان بلور این آب را به او بدهیم، حالا دین نیز همچون آن آب زلال است ظرفی که قرار است این محتوا را ارائه دهیم نباید یک ظرف زنگ‌زده باشد باید یک قالب جذاب، هنری، ادبی باشد نباید صرفا از روش‌های مستقیم برای بیان دین استفاده کنیم، آن منبر یک روش مستقیم است که اثر خودش را هم دارد، کتاب روش مستقیم است ولی وقتی تبدیل می‌شود به قصه، موسیقی، هنر تجسمی جذاب می‌شود، باید با ظرف‌های زیبا دین را ارائه دهیم تا آن گرایش اتفاق بیفتد.

وی با بیان خاطره‌ای ادامه داد: چندی پیش یک نمایشگاه تجسمی با عنوان «سیمای انسان در قرآن» برگزار شده بود، هنرمندان بیشتر قیامت و چهره زشت و زیبای انسان را در این آثار به تصویر کشیده بودند، نماینده خبرگان در استان ما مرحوم آیت‌الله طاهری را برای بازدید دعوت کردیم، ایشان در بدو ورود  جلوی اولین اثر 20 دقیقه ایستاد، گفتم حاج آقا ما در این نمایشگاه 300 اثر داریم، اشک در چشمانش حلقه زده و گفت «برای اهلش همین یک اثر کافی است» پس یک قالب زیبا و جذاب کار صدها سخنرانی را برای یک چهره دینی که عمرش را در دین سپری کرده بود انجام داد و پیام را منتقل کرد.

منتظری همچنین در خصوص موضوع طرح شده در برنامه «بدون توقف» مبنی بر اینکه «عملکرد نادرست برخی از مسؤلان و روحانیون نیز باعث دین‌گریزی جوانان شده است»، یادآور شد: کاملا موافقم، بین کلام و عمل رابطه کاملا معناداری وجود دارد، اگر بین عمل مسؤلان، علما، کارگزاران، معلمان، استادان، والدین و هر کسی با مباحث نظری و تئوری دین انطباق وجود نداشته باشد، مخاطب دچار تناقض و تردید می‌شود و چه بسا آن را به جاده خاکی بکشاند، در احادیث و روایات داریم که مردم را به غیر از زبان‌تان به دین دعوت کنید، در دین هم بر آن تأکید شده، ما اگر انتظار داریم جاذبه‌ای در دین اتفاق بیفتد باید اتفاقا بر بخش‌های عملی بیشتر تأکید کنیم چون تأثیرش بیشتر از بخش‌های نظری است.

نماینده مردم گرگان و آق قلا در مجلس شورای اسلامی عنوان کرد: یک روزی امام علی(ع) با یک مرد یهودی گفت‌وگو می‌کرد، مرد یهودی در نهایت تشکر کرد و گفت نه ما به جایی نمی‌رسیم، در زمان خداحافظی حضرت چند قدمی بر اساس اصول اخلاقی او را بدرقه کرد، مرد از چرایی آن پرسید و حضرت جواب داد این از اصول دین ماست، مرد یهودی متحول شد و گفت اگر اسلام این است حاضرم بپذیرم، ببنید مباحث عملی چقدر اثر می‌گذارد، لذا روایت داریم عالمانی که به علم‌شان عمل نکنند با سر داخل جهنم می‌اندازند، چون صاحب اندیشه بوده و اهل دین را گمراه کرده‌اند. بدون تردید هر چقدر در حوزه عمل پایبند باشیم می‌شود تربیت در سکوت، خیلی مواقع می‌گویند به دیدن علما بروید و به ساده‌زیستی آنها نگاه کنید، خوب قطعا تأثیر دارد و ضریب تأثیرگذاری آنها متفاوت است، فردی که از شهرت بیشتری برخوردار است و یا محبوبیت فراوان دارد به همان نسبت می‌تواند سازندگی و تخریب بیشتری هم داشته باشد.   

وی در پایان با اظهارنظری در خصوص برنامه «بدون توقف» نیز یادآور شد: به نظرم برنامه اثرگذاری است و قطع یقین با نظرسنجی از افرادی که مستمر این برنامه را دیدند می‌توان نقاط ضعف و قوت آن را به دست آورد و آن را تقویت کرد، اما با اصل برنامه و تأثیرگذاری آن در جامعه موافقم. رویکرد برنامه قابل دفاع است و یک گام به پیش قلمداد می‌شود، پیشنهاد من این است که از افرادی که صرفا بیننده نیستند و از دانش و بینش لازم برخوردار هستند نظرسنجی شده و معدل این نظرات به دست آید. این افراد هم بهتراست از رشته‌ها و گرایش‌های مختلف انتخاب شوند، خوب قطعا در این صورت با یک بررسی همه جانبه اظهارنظر شده و خروجی آن می‌تواند برای ادامه راه برنامه مفید باشد.